Heb jij je wel eens afgevraagd waarom de een alles kan eten zonder aan te komen en de ander veel meer moeite moet doen om af te vallen? Of hoe het komt dat de een zo rustig kan blijven en de ander al om het minste geïrriteerd kan raken? Dit heeft onder andere te maken met iemands Body-Mind-type (Dosha) en de individuele verdeling tussen de Dosha’s. 

Ayurveda stelt dat alles en iedereen is opgebouwd uit 5 elementen: ether (ruimte), lucht, aarde, water & vuur. De samenstelling van deze elementen worden in de Ayurveda onderverdeeld in 3 Body-Mind-types, ook wel Dosha’s genoemd. Dit zijn Vata, Pitta en Kapha. Dosha is een Sanskriet woord dat je kunt vertalen als ‘dat wat verandert’. Iedere Dosha bestaat uit 2 elementen en heeft z’n eigen kwaliteiten, kenmerken en eigenschappen.

Vata bestaat uit ether en lucht
Pitta bestaat uit vuur en water
Kapha bestaat uit aarde en water

Prakruti

Iedereen heeft alle elementen in zich en daarmee dus ook alle Dosha’s. Maar de verhouding is voor iedereen anders en bepaalt of je van nature meer Vata, Pitta of Kapha kwaliteiten bezit. Deze verhouding staat vanaf de geboorte al vast en blijft voor de rest van je leven bij je. Dit wordt ook wel je constitutie (of in Ayurveda je ‘Prakruti’) genoemd. Het is als het ware je blauwdruk die je natuurlijke balans bepaalt. Hoe dichter je bij deze aangeboren dosha-verdeling blijft, hoe meer balans je ervaart en hoe beter je je voelt. Het doel van Ayurveda is dan ook om deze natuurlijke samenstelling in evenwicht te brengen en te houden.

Vikruti

Alle Dosha’s hebben dus hun eigen kenmerken en hebben een eigen invloed op ons lichaam en onze geest. Andersom worden de Dosha’s beïnvloed door onze omgeving (zoals onze levensstijl, voeding en de natuur). Alles is continu in beweging, dus ook de verhouding tussen de Dosha’s in jouw lichaam.

Dat waar we aan worden blootgesteld en onze manier van leven, kunnen dus enerzijds bijdragen aan onze natuurlijke balans en anderzijds deze balans verstoren. Het afwijken van deze balans wordt in de Ayurveda ‘Vikruti’ genoemd. ‘Vi’ betekent ‘weg’ en ‘Kruti’ kun je vertalen in ‘natuur’. Met andere woorden: Vikruti betekent ‘weg van je natuur’. 

Om deze reden speelt bewustzijn en zelfkennis een grote rol binnen de Ayurveda. Pas als jij weer wat jouw natuurlijke Body-Mind-type is, kun je een leefstijl creëren die je natuurlijke balans ondersteunt (en herstelt). Door middel van routines, voeding, kruiden en kleine aanpassingen in je leven kun je meer balans ervaren en leven op een manier die écht bij je past. 

Wat is jouw Body-Mind-type?

Benieuwd naar jouw Body-Mind-type? Bekijk dan de onderstaande afbeeldingen met stellingen per Dosha en houd je score bij. Het totaal aantal punten biedt inzicht in je dosha-verdeling. Let er wel op dat je de stellingen beantwoord met je aangeboren kwaliteiten in gedachten, dus niet op basis van je eventuele onbalans. Met andere woorden: hoe ben je van nature?

Onbalans

Ervaar je een onbalans, zoals minder energie, een lage weerstand, problemen met je spijsvertering of gezondheid of stressgerelateerde problemen? Dan is je natuurlijke balans verstoord door een overheersende Dosha. Als jij weet welke Dosha overheerst, kun je door middel van kleine aanpassingen in je leefstijl je balans proberen te herstellen. Klik hier om naar het blog ‘Eigenschappen per Dosha – Vata, Pitta en Kapha‘ te gaan en ontdek hoe je een dosha-specifieke balans en onbalans kunt herkennen.

Wil jij weten hoe je door middel van Ayurveda & Yoga in balans kunt blijven? Meld je dan aan voor de Yoga & Ayurveda workshop en ontdek hoe jij jouw dagroutine kunt afstemmen op jouw natuurlijke balans.